In 1900 kwam een nieuw plein vrij in Wingene... Uit het dichtgeslibde dorp werd de gemeenteschool weggesneden, en een nieuwe publieke ruimte werd geboren. In november 1919 werd er met grote plechtigheid een ‘vrijheidsboom’ geplant. Bij de aanvang van ons project is dít de boom waar wij in gedachten in klommen. Te midden van Wingene. Luisterend naar alle verhalen van het dorp.
We zagen jonge mensen groot worden, oude mensen gaan, Gentenaars het dorp verwoesten, het dorp rechtop krabbelen, Spaanse legioenen en Staatse vrijbuiters opnieuw het dorp in as leggen. We zien een dorp dat herhaaldelijk de aanzet was tot puin en heropbouw. Mooie architecturale details maar ook minder fraaie bouwsels. Het komen en gaan van de linnennijverheid, we hoorden de verhalen van de 8 streekgenoten op de Titanic, en de wereldreizen van de topduif ‘Ramon’… Het échte leven evolueerde eeuwenlang tot het Wingene dat we op vandaag kennen en appreciëren…
Opdrachtgever
Stad Wingene
Ontwerper / Architect
Architectuuratelier Dertien12 i.s.m. Dhooghe & Meganck
Locatie
Wingene
Exact 100 jaar na het planten van de vrijheidsboom sterken we onze rug voor wat aanvoelt als de slotsprint van wat toén die dag gestart werd. Wij zien ons project, zowel in de verschijning van onze architectuur als in de manier waarop wij ons project aanpakken, als een feest voor de Wingenaars. Wij willen Wingene zowel architecturaal als mentaal mee op sleeptouw nemen in een wervelende heraanpak van de dorpskern: inspirerend voor de burgers, motiverend voor het beleid… Doorheen de projectdefinitie lezen we de ambitie voor een bruisend dorp, een plaats voor jong en oud. Een centrale plek in de gemeente met gebouwen die niet enkel functioneel gebouwd worden, maar die ook werkelijk functionéren. Gebouwen met een ziél, op maat van het dorp… Wingene is Gent niet. Wingene is ook Brugge niet. Het Wingene van de toekomst kan echter probleemloos en met opgeheven hoofd naast een stad staan. Het belang van de kleinschaligheid, de fijngevoeligheid van het leven… In Wingene willen we dorpskwaliteiten ten volle uitspelen en versterken.
De bebouwing heeft hier altijd voorrang gehad, zoals op de meeste plekken in Vlaanderen, decennialang. Bomen zijn bankzitters geworden en staan te kijken aan de zijlijn, te wachten op een rol in het spel van het leven van de mensen. Ze dromen van een samenhangend groenweefsel dat de natuur kan laten floreren en kleine dieren volop kan laten wonen. Hier kunnen we dit nog, en dat in het centrum van Wingene. We stellen de bomen bij deze gerust: we hebben een voorstel uitgewerkt waarbij we extra bomen planten om een coherent groenweefsel te vormen, een nieuwe eenheid.
We wensen Wingene een grote, centrale tuin toe, een genereus park dat de solide, groene basis vormt voor het toekomstig dorpsleven van Wingene. Dit project is de ultieme (en waarschijnlijk zelfs de laatste) kans om natuur terug het centrum binnen te laten en het een ereplaats te geven in de toekomstige ontwikkeling van de gemeente.
In die natuur zien we terug kerkewegels ontstaan die mensen op een zachte manier naar het centrum brengen… We willen een groen en besmettelijk kompas zijn voor de reeds aanwezige publieke ruimte en paadjes in Wingene. De schoolsteeg bijvoorbeeld, die sinds het ontstaan van de school toegang geeft tot de achtergelegen site, gaan we herontdekken en vanonder het onkruid halen. Ze verschuilt zich wat tussen de huizen, alsof ze beschaamd is voor de povere weg die ze maar kan bieden. Maar sommige Wingenaars weten hier élke baksteen (los) zitten. Wij geloven in dergelijke verborgen parels binnen het collectief geheugen van het dorp, en verwerken deze graag in de aanleg van ons nieuwe landschap… Een landschap vol nieuwe en oude plekken, waar mensen vrij kunnen ontspannen, elkaar spontaan ontmoeten, en gewoon zichzelf kunnen zijn.
